Visie
visie
Wij (Ineke en ik) doen al aardig wat jaren de dingen gewoon zoals we ze doen. Ideeën en aanzet zijn bij ons doorgaans intuïtief, onmiddellijk en complementair, tenminste de ideeën die wij het waard vinden te gaan vervolgen. Eenmaal onze inhoudelijke richting bepaald, gaan we nogal pragmatisch te werk. Nu wij met galerie AchterdeBeek sinds 23 november 2007 de regionale kunstwereld of kunstachtige wereld rondwandelen, willen wij nog steeds hier vooraf verwoorden hoe wij onszelf als mensen zien:
Wij vergelijken ons nooit met anderen die op welk vlak dan ook vergelijkbare dingen doen als wijzelf;
wij respecteren anderen die vergelijkbare dingen doen met hun eigen aanpak en kennis;
wij
praten sowieso alleen mét anderen en nooit óver anderen;
wij hebben de gewoonte onze eigen kennis en inzichten te relativeren, ook soms als daar relatief niet echt reden toe is;
wij laten ons graag adviseren en leggen adviezen naast elkaar;
waar wij mensen reële mogelijkheden kunnen bieden, strekt ons dat tot eer.
In het begin beschreven we onze intenties nog goedwillend en redelijk onwetend als volgt:
Vanuit 'AchterdeBeek' gaan we op zoek naar kunstkwaliteit in gemeente en in regio. Dus we beginnen zo dichtbij als kan en werken langzaam naar buiten, daarbij in eerste instantie niet verder kijkend dan de eigen Westelijke Mijnstreek. Kwaliteit, of wat wij daaronder denken te verstaan, blijft het eerste criterium. Niettemin merken wij nú al dat wat naar onze smaak en ons inzicht het kenmerk 'kwaliteit' verdient, niet automatisch van elk palet komt. Maar dat maakt de taak die we ons stellen, juist uitdagender.
In deze beleidsintentie is inmiddels, ervaringsgestuurd, grondig verandering gekomen. Wij zoeken onze kunstenaars inmiddels en in principe zo ver mogelijk buiten de regio Zuid-Limburg. Dat doen we met zorg en op duidelijke eigen voorkeursgronden. Deze kunstenaars willen we dan exclusief vertegenwoordigen binnen Zuid-Limburg. Dit betekent niet dat wij Limburgse kunstenaars à priori uitsluiten of afzweren maar het blijkt wel noodzakelijk goede exclusiviteitsafspraken met hen te maken.
Ons inziens heeft een zichzelf respecterende kunstenaar er vooral baat bij zich selectief in verschillende regio's of in het buitenland door serieuze, goede galeries te laten presenteren en representeren. Dan is voor eenieder duidelijk waar werk van die en die kunstenaar te bezichtigen of te verkrijgen is en ligt de relatie galerie-kunstenaar veel eenduidiger. Dit is de enige geloofwaardige en effectieve weg naar naamsverbreiding en naamsopbouw van zowel kunstenaar als galerie. In de tussentijd kan en moet de kunstenaar zich voornamelijk concentreren op kunstvervaardiging en de eigen ontwikkeling hierin.
Op deze wijze ook kan voor een kunstenaar een vaste doch zich ontwikkelende kunstfactor ofwel prijsfactor gehanteerd worden, bij elke galerie en zowel binnen als buiten de galerie.
In het kort, we worden in verschillende opzichten steeds selectiever. En bij ons geldt altijd het adagium: graag of niet. Graag? Dan doen wij alles voor u; kunstenaar, dan wel belangstellende, dan wel koper.
De eerste twee jaar van ons prille bestaan organiseerden we
heel wat exposities. Tegenwoordig werken we met vaste kunstenaars en halen hen als het ware afwisselend naar voren als daar bijvoorbeeld middels nieuw werk aanleiding toe is. Soms melden wij dan in de agendaberichten van de weekbladen dat we nieuw werk van die en die kunstenaar IN DE ETALAGE hebben, wat betekent dat we deze schilderijen of objecten lettelijk plaatsen in het voorste deel van de galerie. Anderzijds houden we regelmatig meer expliciet DEELEXPOSITIES van een bepaalde kunstenaar. Dat zijn eigenlijk gewone exposities maar wel ruimtelijk beperkt tot hetzelfde voorste deel van de galerie, als het ware 'de winkel'. Zo blijft de rest van de collectie gelijkertijd toegankelijk voor wie doorloopt.
Voor een aantal kunstenaars is een simpele huurkoopregeling mogelijk. U betaalt bijvoorbeeld in twintig maanden een schilderij renteloos af maar kunt daarmee binnen een half jaar veranderen naar een ander schilderij van dezelfde kunstenaar. Bovendien levert aflossing binnen een jaar tien percent korting op.
Voor toelichting op onze verdere activiteiten en plannen kunt u in de navigatiekolom links doorklikken naar de andere sitepagina's.
Een paar opmerkingen over kunst en decoratie.
(Opgemaakt in september 2008)
Waarom kunst?
Kunst biedt niets anders dan troost, zei Lucebert. Maar ja, van troost kun je niet eten, zegt u, zeg ik. Toch zoekt de mens steeds meer en heviger troost, of beter soms: compensatie. Dan is de vraag: troost of compensatie voor wat? Ik geef u het antwoord maar meteen, dan wil ik het daarna nog best even uitleggen. Troost of compensatie zoek je altijd voor een tekort, en in het groot bekeken gaat het dan om het menselijk tekort.
We werden weggestuurd vanwege onze bewezen, foutief of opzettelijk ingebakken Domheid: de Domheid meer denken te zijn dan we zijn; want waarom bijvoorbeeld moet je nou net wat plukken van die ene boom waarvan Iemand duidelijk heeft gezegd dat die van hem/haar is, terwijl je zelf feitelijk meer dan genoeg hebt. Als je de dialoog goed tot je hebt genomen, is dat vanwege de argwaan dat die Iemand zich wat meer dan jezelf had gereserveerd en de niet te stuiten drang daarover en over die Iemand te oordelen. Zie de buurt en de buren, zie dat pettenmannetje dat vond dat dat handtasje van die mevrouw in de auto net zo makkelijk van hém was. Het is deste grappiger dat die ene boom de kennis van goed en slecht insloot. Het blijft mij persoonlijk intrigeren of die Domheid onze ontstaans- en dus béstaansironie was. We kwamen er immers naar Iemands perfecte beeld en gelijkenis.
Maar goed, net als alle andere (zoog)dieren mochten ook wij beschikken over een basale mate van intelligentie. Het was echter onze unieke Domheid die onze intelligentie noodzakelijkerwijs deed ontwikkelen. Elke fase of daad van Domheid leidde en leidt tot een fase of daad van intelligentie, die iets groter moet zijn dan de voorafgaande Domheid, teneinde die tenminste te kunnen bestrijden of voortaan voorkomen, maar die op háár beurt weer uitmondt in een fase of daad van vergelijkbare Domheid, die dus weer groter is dan de Domheid van voorheen. Zo hebben we ons leven leren reduceren tot één groot compensatiemechanisme. Zo streven we onontkoombaar naar het absolute Weten maar vergeten we of dat goed of slecht is; met andere woorden, of we dat wel aankunnen. Net zo makkelijk namelijk kunnen we ons zelf opblazen als een collectieve 'inflated balloon' als Bounderby in Dickens' Hard Times. Inherent, of misschien zelfs immanent, aan intelligentie is ons Gevoel. Maar hiermee wordt wel het gevoel met en voor de Ander bedoeld. Gevoel met en voor onszelf is sentiment. Immanent Gevoel zet ons intuïtief aan tot een individuatieproces. Sentimenten jagen ons op in een individualiseringsproces. Individuatie is natuurlijkerwijs gericht op de Ander, je zou ook kunnen stellen dat individuatie uiteindelijk duidt op de Heilige Geest. Individualisering is gericht op het ego, op belang, op dominantie en is een ultieme uitwas van Domheid. Veel mensen verliezen hun Gevoel door sentimentele preoccupatie, ofwel geïndividualiseerde Domheid; een grotere kleinheid bestaat niet.
Terzijde, vele filosofen en schrijvers hebben beweerd dat wij in de Renaissance Gevoel definitief hebben leren scheiden van rede of verstand, wellicht ook ironisch in onze Lotsgang want daarmee heeft de individualisering van de mens de Domheid verder vorm kunnen gaan geven.
Kunst is Gevoel, maar wel uiterst urgent gevoel. Deze urgentie slaat creativiteit los; de creativiteit die verhalen wil vertellen, in woord of beeld, impliciet of expliciet, verhalen die ons zelf laten zien. We begonnen ons ooit te projecteren op de kosmos, we ontdekten Venus die ons zou leiden, meer nog dan later Maria. Oorspronkelijke creativiteit deed ons overleven (Neanderthalers misten deze) en zal onze verlossing moeten blijken.
.jpg)
Kunst is gevoel dat laveert in de levensparadox van de domme intelligentie of de intelligente domheid. Dat vergt inderdaad uiterste creativiteit. Kunstenaars maken in ieder geval geen bommen of ander lelijk spul om de vrede te bewaren, vallen geen land binnen om het te bevrijden, moorden niet uit liefde of gebrek daaraan, hebben geen God die beter is dan de andere zelfde God. Kunst is uiterste subjectiviteit maar objectiveert tegelijkertijd het gevoel dat daarin is vormgegeven (zie boven: 'the objective correlative'). Kunst laveert tussen het figuratieve en het abstracte, tussen ratio en intuïtie, structuur en associatie, werkelijkheid en fantasie, realiteitszin en illusie of waan, bestemming en toeval, relatie en liefde, verraad en trouw, ernst en humor of relativering, tragedie en lol. Kunst biedt tegenwicht aan alles in het leven wat met gevestigde orde te maken heeft, met onwrikbare vanzelfsprekendheden, met geïnstitutionaliseerde verhoudingen, met overmatige zelfernst, met geconditioneerd gedrag ('competenties', brrr). En ware kunst biedt dat tegenwicht met vormen van gecreëerde chaos, met onbevangenheid, met gesublimeerde subjectiviteit: fantasie, opzettelijke waan, intuïtie, ironie, tragedie, liefde, stilte. Kunst is gedeelde subjectiviteit en daarmee een fragment Gods. Of iets minder gedragen gesteld: Kunst is de liefdevolle, knappe leugen die onze werkelijkheid toch maar bezielt.
Oei, timmerman Henk komt binnen. Volgende keer meer.
De vraag Waarom kunst? is door onderstaande onder strikt persoonlijke verantwoordelijkheid en onder uitdrukkelijk voorbehoud en volstrekt onvolledig en zéér voorlopig beantwoord. Zijns inziens is de vraag een wezensvraag, vandaar. Wie wil, mag in de tussentijd via info@cetes.nl reageren.
December 2007
Op maandag 3 september 2007 werd een nieuwe postzegel op de markt gebracht met, héél klein, een gedicht van Jan Wolkers, waarschijnlijk zijn laatste. De kleuren op de postzegelstrook werden genomen van Wolkers' schilderijen. Het gedicht ging/gaat over De geboorte van Venus, het alom bekende schilderij van Sandro Botticelli (1485). Bovenstaand is slechts een fragment van dat schilderij. Jan Wolkers zei er bij deze gelegenheid het volgende over:
'Ze draagt geen kleren, en houdt haar lange haar voor de schaamstreek - maar niet schaamtevol of zo, dat is zo goed. Je dénkt niet eens aan kuis of onkuis, je wordt vanzelf naar haar blik gezogen: heb jij ooit zulke ogen gezien? (...) De Venus van Botticelli heeft me mijn hele leven begeleid. (...) Ze is oud nu, zit in een karretje, ik rijd haar wel eens rond. Maar liefde vergaat niet.'
Op de prachtige postzegel vindt u dit:
De zee schuimt
Als een dekmantel
Van blinkend haar.
Een lieflijke gestalte
Die niet is te omarmen,
Een parel die zijn schulp verlaat.
Een hersenschim,
Op blote voeten
Uit de geëmailleerde zee
Als kabbelende sneeuw.
We kauwen het zonlicht
Met huid en haar
Tot de westenwind
Het droombeeld vervaagt
In een vloed van bleke rozen.
Zijn laatste gedicht dus. Zie haar ogen. Jan Wolkers was een goed mens, de liefde was wederzijds.
Dit is overigens een voorbeeld van 'toegepaste kunst'. (Zie bovenstaande kanttekeningen over wat kunst niet is .) Bij juist toegepaste kunst blijft het kunstwerk in oorspronkelijke staat en wordt er vanuit een andere sector aansluiting bij gezocht, niet andersom.